PET – Polyethylen terephthalat

Polyetylen terephtalat (có thể viết là poly(etylen terephtalat)), viết tắt là PET, PETE hay PETP, PET-P, là loại nhựa polyme nhiệt nhôm phổ biến nhất của polyeste và được sử dụng trong sợi may quần áo, hộp đựng chất lỏng và thực phẩm, khuôn đúc nhựa và kết hợp với sợi thủy tinh sản xuất nhựa kỹ thuật.

PET có tên thương hiệu là Terylene ở Anh[5], Lavsan ở Nga và Liên Xô cũ, và Dacron ở Mỹ.

PET được hình thành từ phản ứng trùng hợp giữa các monome etylen terephtalat với công thức (C10H8O4). PET thường được tái chế và có mã nhận dạng nhựa (RIC) là 1.

PET, PETE

Công thức phân tử PET: (C10H8O4)n[1]

Khối lượng riêng nhựa PET : 1.38 g/cm³ (20 °C),[2] chất rắn vô định hình: 1.370 g/cm³,[1] tinh thể đơn: 1.455 g/cm³[1]

Điểm nóng chảy nhựa PET > 250 °C (523 K; 482 °F)[2] 260 °C[1]

Điểm sôi Nhựa PET > 350 °C (623 K; 662 °F) (phân hủy)

Độ hòa tan trong nước: không tan[2]

Độ dẫn nhiệt 0.15[4] to 0.24 W m−1 K−1[1]

Nhựa số 1 hay còn được gọi là nhựa PET – viết tắt của từ PolyEthylene Terephthalate. Ngoài được kí hiệu là nhựa số 1, loại nhựa này còn được biết đến với nhiều dạng khác như nhựa PET, nhựa PETE, nhựa PETP, nhựa PET.P. Theo quy chuẩn chung, phân loại quốc tế về các loại nhựa, nhựa PET nói chung kí hiệu là nhựa số 1. Đây là lý do bạn thường thấy kí hiệu các loại nhựa này trên một số sản phẩm thường dùng.

Nhựa số 1 phổ biến trong các ngành như tơ sợi dệt, dùng làm chai đựng nước uống, bình nhựa đựng nước, chai nước ngọt có ga, chai sữa, hộp đựng thức ăn,… Chủ yếu nhựa số 1 phổ biến nhất về mặt bao bì, hộp đựng, chai lọ,… Đặc điểm của nhựa số 1 khá đơn giản, dễ dàng tạo hình và có độ mỏng nhất định nên tính ứng dụng cao. Một số ngành còn kết hợp nhựa số 1 với sợi thủy tinh để dễ ép phun, tạo hình hơn.

Chất liệu của nhựa số 1 khá bền về mặt hóa học khi ở nhiệt độ thường, tuy nhiên, loại nhựa này không bền ở nhiệt độ cao, dễ biến dạng do nhiệt độ và có thể sinh ra một số chất gây hại cho sức khỏe và môi trường khi ở nhiệt độ cao, điển hình là vi nhựa.

Một số nghiên cứu chứng minh, các chất antimony nhóm 2B có trong nhựa số 1 có thể dẫn đến bệnh ung thư ở người, điển hình là ung thư dạ dày, ung thư ruột kết, ung thư vòm họng,…

Đặc điểm của nhựa số 1

Tìm hiểu đặc điểm cơ bản của nhựa số 1 sẽ giúp bạn sử dụng loại nhựa này hiệu quả hơn, giảm thiểu nguy cơ nhiễm một số chất độc từ sản phẩm làm từ nhựa số 1. Dựa trên tính chất hóa học của nhựa số 1, nhựa PET là loại nhựa dễ chảy mềm thành dạng lỏng khi ở nhiệt độ cao và rắn lại khi nhiệt độ hạ xuống.

Đến nay, có hơn 40 loại nhựa số 1 được nghiên cứu, phát triển và sử dụng rộng rãi. Từ những năm 1900, nhựa số 1 đã được dùng rộng rãi, chủ yếu dùng trong nhựa kỹ thuật. Một số dòng nhựa số 1 thường thấy là POM, PC, PA, PBT,… Đặc điểm chung của nhựa số 1 là:

• Nhựa số 1 có đặc tính bền cơ học khá cao, chịu được việc kéo giãn và lực va chạm mạnh, độ cứng của nhựa số 1 cũng khá cao. Đây cũng là nguyên nhân nhựa số 1 cần rất nhiều thời gian để phân hủy, gây ô nhiễm môi trường.

• Nhựa số 1 có tính trơ với môi trường thực phẩm và những môi trường trong suốt.

• Các sản phẩm nhựa số 1 có độ chống thấm khí khá tốt, được đánh giá cao hơn một số loại nhựa khác.

• Khi nhiệt độ tăng lên khoảng 200oC hoặc lạnh khoảng âm 90oC, cấu trúc hóa học của nhựa số 1 có thể được giữ nguyên nhưng đặc tính chống hơi có thể thay đổi từ khi nhiệt độ lên đến chừng 100oC.

Sử dụng nhựa số 1 có an toàn không?

Một trong những vấn đề được đặt ra nhiều nhất khi nói đến nhựa số 1, đó là nhựa số 1 có an toàn khi sử dụng không. Câu trả lời từ phía chuyên gia cho rằng, nhựa số 1 khi dùng đúng cách khá an toàn với sức khỏe người dùng. Thông tin chi tiết về độ an toàn của một số dạng nhựa PET như sau:

Nhựa PET, nhựa PETE chỉ dùng 1 lần: Đây là 2 dạng khá phổ biến của nhựa số 1, có tính ứng dụng cao nhưng bạn không nên tái sử dụng các sản phẩm được làm từ loại nhựa này. Nhựa PET và nhựa PETE thường được dùng để làm vỏ chai dầu gội, sữa tắm, hóa mỹ phẩm nói chung, chai nước uống, nước súc miệng,… Nếu tái sử dụng loại nhựa số 1 này lâu dài có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Nhựa PET 1: Một loại nhựa số 1 nữa cũng được dùng khá nhiều trong đời sống, đó là nhựa PET 1. Đối với các sản phẩm nhựa số 1 này bạn chỉ nên dùng duy nhất 1 lần vì đặc tính thay đổi hình dạng khi nhiệt độ cao trên 70oC. Nhựa PET 1 cũng không thích hợp để làm các sản phẩm hộp đựng thức ăn dùng nhiều lần. Các chất có trong nhựa PET 1 có khả năng gây bệnh ung thư khá cao nên hiện nay, sản phẩm từ loại nhựa này đang được hạn chế dùng trên toàn cầu.

Nhìn chung, nhựa số 1 an toàn cho sức khỏe nhưng chỉ nên dùng 1 lần duy nhất. Nếu muốn tái sử dụng sản phẩm từ nhựa số 1, tốt nhất bạn nên tái chế với các công dụng khác, không nên dùng làm hộp đựng thức ăn, nước uống hoặc những thứ có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe.

Lưu ý cẩn trọng khi dùng nhựa số 1

Theo các ý kiến của chuyên gia, người dùng cần lưu ý đến một số điều sau khi sử dụng nhựa số 1, cụ thể như sau:

• Trong nhựa PET 1 có chứa một chất là DEHA – chất gây nguy cơ ung thư rất cao cần được hạn chế tối đa và tuân thủ mọi hướng dẫn an toàn khi dùng nhựa số 1 loại này.

• Nhựa số 1 được đánh giá khá tốt về độ an toàn khi dùng đựng thực phẩm nhưng không nên tái sử dụng gây ảnh hưởng đến thức ăn, nước uống , cuối cùng là hại đến sức khỏe.

• Không nên dùng các thực phẩm, chất lỏng quá nóng cho vào nhựa số 1 sẽ khiến hộp/chai nhựa số 1 biến dạng.

Luôn tuân thủ mọi hướng dẫn và khuyến cáo sử dụng từ nhà sản xuất, tránh dùng sai cách dẫn đến hệ lụy khôn lường. Bạn cũng không nên bảo quản nhựa số 1 ở nơi có nhiệt độ cao vì chất nhựa này có thể biến dạng, nóng chảy ở nhiệt độ từ 70oC trở lên.